Tỏi Lý Sơn được nhiều người biết đến vì hương vị đặc biệt so với các loại tỏi khác: Ninh Hiển, Đà Lạt, Khánh Hoà, Trung Quốc… Đây là nhãn hiệu địa lý của loại tỏi được trồng trên một loại đất đặc biệt ở huyện đảo Lý Sơn của tỉnh Quảng Ngãi. Chính vì thế Tỏi Lý Sơn đã trở thành đặc sản nổi tiếng và trở thành thương hiệu, nhãn hiệu của vùng (tỏi Lý Sơn đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp chứng nhận số 19213/QĐ-SHTT ngày 10/12/2007 và cuối tháng 3/2009).
Do sự khác biệt về thổ nhưỡng và kinh nghiệm canh tác truyền thống (sỏi núi Thới Lới và cát biển được phủ lên mặt ruộng mỗi mùa canh tác mới) của người dân địa phương nên tỏi Lý Sơn có hương vị đặc biệt. Đặc trưng nhất là chúng có vị cay dịu chứ không cay nồng như tỏi khác.
Thời gian Trồng Tỏi Lý Sơn:
Mùa gieo trồng: Từ tháng 9 âm lịch đến tháng giêng.
Phân loại:
Tỏi Lý Sơn thường: Củ tỏi có kích thước nhỏ vừa, gồm nhiều tép nhỏ (mỗi củ tỏi Lý Sơn có nhiều tép hơn, do tép tỏi Lý Sơn nhỏ hơn khá nhiều so với tỏi vùng khác).
Tỏi cô đơn: Mỗi củ chỉ gồm duy nhất 1 tép.
Cách người dân trồng tỏi Lý Sơn?
Đất trồng tỏi tại Lý Sơn được người dân pha trộn giữa đất đỏ của núi lửa và đất cát mịn ven biển theo một tỉ lệ bí mật của chính người dân tại địa phương.
Với lượng đất đó cũng chỉ dùng 1 hoặc a 2 vụ là phải thay hoàn toàn phần đất trong ruộng để tránh sụt giảm về chất lượng tỏi.
Cũng chính mức độ dinh dưỡng và tự nhiên của đất núi lửa và cát biển nên người dân trồng tỏi Lý Sơn không dùng bất kì một lại phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật nào.
Cách phân biệt tỏi Lý Sơn
Tỏi Trung Quốc: Củ rất to, vỏ ngoài màu trắng hơi vàng, dễ bóc. Khi bóc ra thì tỏi Trung Quốc có ít tép và tép khá to; Tỏi Trung Quốc thường có vị hăng, the, ít thơm.
Tỏi Việt Nam: Thường có củ nhỏ, nhiều tép và tép nhỏ vỏ ngoài màu trắng hoặc nâu tím, khó bóc. Tỏi ta có vị the, có mùi thơm, vị cay nồng đặc trưng.
Tỏi Lý Sơn có màu trắng, không có màu vàng, Tép tỏi không to và bóng như tỏi Trung Quốc, Tỏi Lý Sơn ăn có mùi thơm dễ chịu, vị ngọt, ít cay và nồng hơn so với tỏi được trồng ở Khánh Hòa hay Phan Thiết vì tỏi Lý Sơn được trồng ở ngoài đảo, bốn bề là biển cả, nguồn nước là mạch nước ngầm dưới lòng đất, cát là những hạt được bào mòn từ rặng san hô biển, lòng đất là lớp đất đỏ bazan được hình thành do quá trình hoạt động của ngọn núi lửa đã ngừng hoạt động cách đây hàng trăm năm.
Tỏi lý sơn có tác dụng gì ? Tỏi lý sơn chữa trị bệnh gì?
Tác dụng Tỏi Lý Sơn là một dược liệu quý chống lại quá trình lão hóa. Những hợp chất quý có trong tỏi cũng được dân gian sử dụng như một bài thuốc chữa bệnh hiệu quả. Cũng là một đặc sản tiến vua của người dân Lý Sơn từ đời xưa.
Các món ăn, nước chấm chế biến cũng như kết hợp với tỏi lý sơn chính hiệu cho ra một mùi vị rất thơm, ngon. Khác xa với tỏi các vùng miền khác.
